Seo agad am fiosrachadh a bhios a dhìth ort mu Thaghaidhean Phàrlamaid Westminster.
Tha 650 Ball-Pàrlamaid (BP) ann gus Sluagh Bhreatainn a riochdachadh ann an Taigh nan Cumantan (TnC). Nuair a dh’fheumas na Buill Phàrlamaid a bhith air an taghadh, ‘s e Taghadh Pàrlamaid a tha againn gus sin a dhèanamh.
Dè thachras air Là an Taghadh?
Air Là an Taghaidh bidh na bhòtairean clàraichte uile a’ dol dhan ionad-bhòtaidh ionadail aca gus an neach-tagraidh as fhèarr leotha a thaghadh. Tha diofar roinnean-pàrlamaid ann agus tha diofar mòr anns an àireamh de roinnean ann an gach dùthaich:
- Tha 533 roinnean-pàrlamaid ann an Sasainn,
- Tha 59 roinnean-pàrlamaid ann an Alba,
- Tha 40 roinnean-pàrlamaid anns a’ Chuimrigh,
- Tha 18 roinnean-pàrlamaid ann an Èirinn a Tuath.
Tha an sluagh anns gach roinn-phàrlamaid a’ taghadh BP a bhios gan riochdachadh ann an TnC. ‘S urrainn dhut faighinn a-mach cò roinn-pàrlamaid anns a bheil thu a’ fuireach le bhith a’ coimhead air an làraich-lìn aig Pàrlamaid na Rìoghachd Aonaichte.
Ciamar a dh’obraicheas an siostam bhòtaidh?
‘S e siostam riochdachaidh mòr-chuideachail (RM) a tha air a’ chleachdadh san Rìoghachd Aonaichte agus tha seo a’ ciallachadh gu bheil an neach-tagraidh aig a bheil an àireamh de bhòtaichean as motha anns gach roinn-phàrlamaid air an taghadh airson an roinn ud a riochdachadh mar BP. Tha an Riaghaltas an uair sin air a chruthachadh leis a’ pàrtaidh phoilitigeach aig a bheil an àireamh as motha de BPan as dèidh an taghaidh.
Tha am monarc (A’ Bhànrigh an-dràsta) an uair sin ag iarraidh air ceannard a’ phàrtaidh sin a bhith nam Prìomhaire na Dùthcha. Tha an tiotal ‘Ceannard nan Dùbhlanach’ an uair sin air a thoirt do cheannard a’ phàrtaidh a thàinig san dàrna àite san taghadh.
Gus an taghadh agad a dhèanamh air an là, feumar am bogsa ri taobh ainm an tagraiche as fheàrr leat a chomharrachadh le diog no crois.
Cò aig a tha cead-bhòtaidh?
Tha cead agad bhòt a cur a-steach ma tha thu:
- Clàraichte airson bhòt a chur.
- Co-dhiù 18 air là an taghaidh.
- Nad shaoranach Breatannach no Èireannach no nad shaoranach choingheallach a’ Cho-fhlaitheis
- A’ fuireach aig seòladh san Rioghachd Aonaichte (no nad shaoranach Breatannach a’ fuireach thall thairis a tha air a bhith clàraichte airson bhòtadh sna 15 bliadhna a dh’fhalbh)
- Cha bu chòir bhòtadh a bhith toirmisgte dhut airson adhbharan laghail sam bith.
‘S urrainn dhut iarraidh air bhòt tron phost, no tro neach-ionaid (proxy vote) mur eil thu gu bhith comasach a bhith aig an ionad-bhòtaidh air là an taghaidh.
Lorg barrachd fiosrachaidh mu bhòtadh tron phuist.
Cuin am bu chòir dhut do bhòt a chur a-steach agus dè bhios a dhìth ort?
Daonnan ‘s urrainn dhut do bhòt a chur air là an taghaidh eadar seachd sa mhadainn (7m) agus deich feasgar (10f).
Thig do chairt bhòtaidh sa phost agus innsidh sin dhut far a bheil an t-ionad-bhòtaidh ionadail agad. Na gabh dragh ma thèid an cairt-bhòtaidh air chall ge-tà, chan fheum thu i gus bhòtadh!
Ma bha thu an dùil bhòtadh air là an taghaidh ach tha suidheachadh-èiginn air stad a cur air sin, ‘s urrainn dhut do chlàradh fhèin airson bhòt neach-ionad èiginneach.
Feumaidh tu iarraidh air bhòt tro neach-ionad èiginneach ro còig feasgair (5f) air là an taghaidh.
Lorg barrachd fiosrachaidh mu bhòtadh tro neach-ionad.
Feumach air barrachd fiosrachaidh?
Tha fiosrachadh mu na tagraichean san roinn-phàrlamaid agad ri lorg tron chomhairle ionadail agad.
Airson fiosrachadh mun comhairle ionadail thèid dhan làrach-lìn aig COSLA.
Lorgar barrachd fiosrachaidh air na làraich-lìn seo cuideachd: